1-بهبودرفتاردرسطح سازمان، کلاس ودرس
2-بهبودرفتاردر دانش آموزان ازطريق جلب مشارکت آنان دربازسازي حياط ومحوطه بازي
3-بهبودرفتارازطريق بهبودروابط بين دانش آموزان
4-بهبودرفتاردانش آموزان ازطريق آموزش معلمان وبهبود جو مدرسه

براساس نظر واتکينس درهرمدرسه سطوح مختلفي وجودداردکه شامل:
الف –سطح سازمان 
ب-سطح کلاس
ج –سطح فردي

باتوجه به اين که درسطح الگوهاي رفتاري خاصي بروزمي کند،مديريت رفتاردانش آموزان درهريک ازسطوح شناخت کافي وروشهاي تربيتي خاصي رامي طلبد.براي بهبودرفتاردانش آموزان درزنگ تفريح لازم است درهريک ازسطوح اقدامات تربيتي خاصي صورت گيرد.به عبارت ديگربدون توجه به اين که درکلاس ودرکل مدرسه چه مي گذردوچه الگوي رفتاري درآنجا  حاکم است  نمي توان انتظارداشت که دانش آموزان رفتارمتعادل وشايسته اي درزنگ تفريح ازخودنشان دهند.ازطرفي لازمه  بهبودرفتاردرهريک ازسطوح مشارکت کامل دانش آموزان وايجادجو ومحيطي دوستانه براي بحث وگفتگو درموردرفتارقابل پذيرش وغيرقابل پذيرش وتصميم گيري درزمينه مقررات کلاس ومدرسه ياتعديل واصلاح آن است.
خلاصه برخي ازاصول حاکم برسطوح مختلف سازمان مدرسه ،کلاس وفرد  براساس نظرمحقق فوق به شرح زيرمي باشد.
الف –بهبودرفتاردرسطح سازمان
تاسازمان مدرسه ومحيطي که درآن رفتارنامطلوب بروزمي کندمورد ارزيابي واصلاح قرارنگيرد ارائه راه حل هاي مختلف براي مسايل  انضباطي دانش آموزان چاره سازنخواهدبود.
ازويژگيهاي مهم سطح سازماني چگونگي رفتارمعلم هاوميزان همکاري آنان بايکديکراست .درمدرسه هايي که فرهنگ مشارکتي وجودداشته باشدبراي کمک به بهبودرفتاريک ياگروهي ازدانش آموزان مبادله اطلاعات وهمکاري معلم هاصورت مي گيردکه اين امرتاحدود زيادي مي تواندبه شناخت وحل مشکل کمک نمايد.ودرحالي که درمدرسه هايي که معلم هادرانزوا کار مي کنند مشکل رفتاري دانش آموزان به صورت يک مسئله بغرنج وتنبيه دانش آموزان خاطي به عنوان تنهاراه حل موردتوجه قرار مي گيرد.
بهبودرفتاردرسطح سازمان رامي توان باايجادفرصت هايي براي ارزيابي مديريت کلاس ها،روش هاي تدريس ،مقررات مدرسه ،الگوي رهبري ،نظام حمايت ازکارکنان وچگونگي ارتباطات فراهم آوردودرصورت لزوم هريک ازمواردفوق راموردتجديدنظرواصلاح قرارداد.
ب –بهبودرفتاردرسطح کلاس
ازعوامل ديگري که مي تواند بررفتار معلم وشاگردتاثير گذارد،شرايط کلاس مي باشد.
سازمان دادن وهدايت فعاليت دانش آموزان وتسلط بروقايع پيش بيني نشده درکلاس نيازمندمهارت قابل توجه معلم است . وچگونگي مهارت معلم درمديريت کلاس مي تواندازعوامل بروزياپيشگيري مشکلات رفتاري باشد.همان طورکه مشخص است پاسخ هاي واکنشي به هنگام بروزمسايل انظباطي کافي نيست بلکه مهم برنامه ريزي قبلي وانجام اقدامات لازم براي پيشگيري ازمسائل است .
واتکينس مهارت اصلي معلم رابرقراري يک نظام فعاليت درکلاس مي داند.منظورفعاليت هايي است که دريک نظام وحدت يافته باشند.اين محقق براين اعتقاداست که اگردرکلاس نظام فعاليت جريان نداشته باشدانظباط حاکم نخواهدشد.
نظام فعاليت هاي کلاس شامل:
تعيين اهداف ،تعيين  تکليف ،توجه به ارتباطات ،درنظرگرفتن زمان براي هرفعاليت ودراختيارگذاردن منابع مناسب براي آن فعاليت است که براي هريک ازمواردفوق بايدقبلاً برنامه ريزي گردد.
از اقدامات ديگري که مي تواند درکاهش رفتارنامناسب کلاس موثرباشد مشارکت دانش آموزان درتنظيم مقررات کلاس وتقويت مهارت هاي ارتباطي آنان به خصوص آموزش رفتارارتباطي مناسب با  همکاران است .www.zibaweb.com
ج –بهبودرفتاردرسطح فرد
هردانش آموزبه علت شرايط ويژه خود داراي الگوي رفتاري خاص مي باشدلذا هرگز نمي توان دستورالعمل ساده اي براي پاسخگويي به رفتارهاي اخلاق نماي دانش آموزان درشرايط مختلف ارائه داد.علل بروز رفتارنامناسب دانش آموز درکلاس ياحياط مدرسه مي تواندناشي ازترکيب دانش آموزان درکلاس و نوع ارتباطات آنان ،رفتارمعلم ،چگونگي سازمان مدرسه ويادلايل فردي باشد.بنابرين درمرحله اول بايدتشخيص دادکه مسئله درکدام قسمت است .
جمع آوري اطلاعات توسط معلمان وتهيه فهرستي که نشان دهدچه رفتاري مشکل ايجادکرده ،درچه شرايطي رفتارموردنظربروز مي کندودرچه شرايطي امکان بروزآن محدوداست .قبل ازبروزرفتارچه اتفاقي مي افتد سپس ازوقوع آن چه پيش مي آيدمي توان مفيدباشد.
معمولاً رفتارنامناسب دانش آموزان درموقعيت هاي خاص بروزمي کند بنابرين براي شناخت رفتارآنها بايدبه محيط کلاس ونحوه مديريت آن ومهارت هاي حل تعارض معلم توجه نمود.
لازم به ذکراست که تعامل تجربيات معلم ها با هم درموردرفتارفردياگروه خاص وتبادل روشهاي موفقيت آميز مشاهده کلاس يکديگروبحث وتبادل نظر درمورد جو و مديريت کلاس مي توان درشناخت بهتررفتاراختلال زا وکاهش آن موثرواقع شود.بايدديدکداميک ازمعلم هاياهمکاران باجلب اعتماد واطمينان دانش آموزان مي تواندبه اودرجلوگيري ازرفتارموردنظرکمک کند.ممکن است معلم ودانش آموز دچار تضادوتعارض باشندوکمک شخص سوم مي توانددررفع مشکل ارتباطي موثرواقع شود.رفتاردانش آموزهمچنين ممکن است نشان دهنده مشکل شخصي ونيازمندتوجه خاص باشد.به هرحال مداخله درسطح فردي لازم است که مناسب باوضعيت دانش آموزوشناخت بهبودهاي اوباشد.
مداخله هايي که بتوانددانش آموز راازطريق راه هاي قابل پذيرش به هدف خودبرساند ازموثرترين روش هابراي بهبودرفتار دانش آموزان باشد.به همين ترتيب تقويت مهارت هاي مشاورمدرسه وتعيين معلم راهنمابراي دانش آموزاني که دچاراختلالات رفتاري هستندازروش هاي موثرکاهش رفتار ناسازگار است .
چنانچه تدابيرفوق که درحد وظايف مدرسه ومعلمان است موثرواقع نشدضروري است مدرسه به متخصصين حرفه کمک کند ، وجود خدمات حمايتي درمدرسه ،صحبت با اولياء دانش آموزان ، تشکيل گروه هاي حمايت کننده ازدانش آموزان براي کمک به يکديگرمي توانددرحل مشکلات رفتاري مفيدباشد.      
يکي ازروشهايي که به بهبودکيفيت زنگ تفريح وتجربيات بازي دانش آموزان منجرمي گردد مشارکت دانش آموزان دربازسازي حياط ومحوطه بازي مي باشد.
ازتحقيقاتي که توسط محققين دانشگاه شفيلدانگلستان درچارچوب مدرسه انجام شده است . بهسازي فضاي بيروني مدرسه رابه عنوان روشي براي مقابله بااختلالات رفتاري انتخاب کرد ه بودند.اين پروژه شامل طرح براي مقابله بااختلالات رفتاري درمدرسه است که مداخله درجهت تغييرفيزيکي حياط وزمين بازي يکي ازطرح حاي فوق مي باشد.دراين طرح دانش آموزان مدارس گروه آزمايش باهمکاري چندتن ازدانشجويان معماري وتحت نظارت محققان پس ازتشخيص نقاط ضعف وقوت حياط وفضاي بازي مدرسه به طراحي آن پرداختند.درشروع ازنظردانش آموزان نقاط مثبت حياط مدرسه نقاطي بودکه آنان بابهره گيري ازخلاقيت خودوبادستکاري محيط ازامکانات ضعيف آن استفاده مي کردند.عناصري که به عنوان تغييرات ضروري پيشنهادمي شدنشان دهنده رشدفکري وآگاهي از انتظارات يکديگربود تغييرات موردنظر دانش آموزان شامل درخت ،بوفه ،وسايل بالارونده ،حيوان ،باغچه ،طناب ،زمين فوتبال ،چرخ وفلک ،بازي مکاره وحياط پرماجرابود.
درهريک ازمدارسي که پروژه بهسازي رابراي مقابله بااختلالات رفتاري دانش آموزان انتخاب کرده بودندنوع تغييرات ايجادشده بامدارس ديگرتفاوت داشت .
درزمينه اثرات پروژه بررفتاردانش آموزان محققان به اين نتيجه رسيدندکه به طورکلي مدارسي که دانش آموزان مشارکت بيشتري درطراحي وساخت محوطه بازي داشتندنتايج تحقيق براي دستيابي به اهداف مثبت تربود. به اين معني که رضايت دانش آموزان اززمين بازي واحساس آنان درموردايجادتغييرات مطلوب درحياط مدرسه بيش ازسايرمدارس بود.
ونيزبراساس مصاحبه بامعلمان درهمه مدارسي که درمداخله براي بهسازي حياط انجام گرفت ميزان دعوا وزدوخوردوشکايات دانش آموزان درزنگ تفريح قابل ملاحظه يافته بود.به همين ترتيب ميزان خستگي وبي حوصلگي دانش آموزان کمترشدورضايت آنان ازحياط ومحوطه بازي افزايش يافته بود.
ازموثرترين برنامه ها آگاه سازي دانش آموزان ازروش هاي مسالمت آميزحل اختلافات درمدرسه وتقويت همبستگي ميان دانش آموزان است .
مهمترين طرح هادراين زمينه مشارکت آميزتعارض توسط دانش آموزان ،مشاوره وجرات آموزي است .هدف اين نوع مداخله هاتقويت مهارت هاي اساسي دردانش آموزان به خصوص توانايي گوش دادن ،تقويت اعتمادبه نفس وخودباوري است .
دربرنامه حل مشارکت آميزتعارض بين  دانش آموزان سنين مختلف  ازطريق کارگا ه هاي آموزشي وارايه فعاليت هاي مختلف کمک مي شودکه به يادگيري مهارت ها و راهبردهاي مناسب مسائل مربوط به دگرآزاري وسايررفتارنامطلوب درمدرسه رابه صورت گروهي وخلاق حل کنند.
همچنين تکنيک هاي جرات آموزي کمک مي کندکه دانش آموزان به جاي اين که با ديگران رفتاري منفعلانه يابرعکس پرخاشگرانه داشته باشند درشرايط گوناگون باخودباوري واعتمادبه نفس رفتارکنند.دراثراين برنامه آموزشي مهارت هاي حل تعارض اعتمادبه نفس دانش آموزان افزايش يافته ومهارت هاي اجتماعي آنان براي شرکت دربازي هاي دوست يابي تقويت مي شود.
جلسات آموزش شامل تکنيک هاي جرات آموزي است که مي تواندبراي مقابله ياپيشگيري ازآزارگري به کارگرفته شود.اين جلسات به خصوص براي دانش آموزاني مناسب است که معمولاً مورد تمسخرياآزارقرارمي گيرنديامهارت هاي اجتماعي ضعيفي دارند.
اولين روش هاي ديگر پيشگيرانه ومقابله بااختلالات رفتاري دانش آموزان مي توان به طرح هايي درزمينه بهبودکيفيت استخدام وآموزش ضمن خدمت معلمان وبرنامه هاي افزايش احترام متقابل وبهبودرابطه بين دانش آموزان ومعلمان اشاره کرد.
ازکارکردهاي پنهان نقش تربيتي معلمان ومسئولان مدارس نقش الگودهي آنان است ودانش آموزان بدون تنظيم ،متوجه باشندبسياري ازرفتارهاي اجتماعي نگرش هاوارزش هااز راه تقليد و الگوگرفتن ازمربيان خودکسب مي کنند.
بنابرين مهمترين قدم براي بهبودرفتاردرمدرسه وتقويت ارزشهاي اخلاقي ،ارائه برنامه هاي مستمر،آموزش ضمن خدمت براي مديران ومعلمان درجهت تقويت مهارت هاي ارتباطي آنان است . اگرقراراست تسامح وسعه صدردرمدرسه تقويت شوددردرجه اول بايدبزرگسالان مدرسه فنون و روشهاي برخورد با ديگران را بياموزند وآگاه گردندکه انسان چگونه مي توانددرشرايط پرمساله باديگران بدون ترس ،خشونت ،نيازهاوابتکارات خودرابيان کندودرعين حال درموردنيازهاوابتکارات ديگران نيزحساس باشد.
تحقق ارزش هاي انساني درصورتي ميسراست که معلمان وکارکنان مدرسه به اين ارزش ها معتقد باشند و مهارت هاي لازم رابراي تبديل آن ها به هدف هاي رفتاري کسب کرده باشند.اگرمعلم ها به معيارهايي که درمدرسه ارائه مي شود عمل نکنندودانش آموزان اين نمونه رادررفتارمعلم ها و شاگردان بزرگترنبينندامکان تحقق آن بسيارضعيف است.
اگردرمدرسه روح انصاف ،عدالت ، اعتماد بين مسئولان مدرسه ومعلمان برقرارباشد دانش آموزان عدالت ،صميميت واحترام متقابل رايادمي گيرند.نوع دوستي وخدمت به ديگران رادانش آموزان با مشاهده کمک شاگردان بزرگتر به کوچکتر  ياد مي گيرند.  نوعدوستي وتمايل خدمت به ديگران درافرادي به وجود مي آيدکه درخانه ومدرسه براي اين رفتار ارزش قائل شده باشند.
منبع : زیبا وب

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: